‘Vakantie’. Ik heb het nooit zo begrepen, als concept. Ligt aan mij, hoor. Maar ik weet niet wat ik ermee aan moet. Een beetje hetzelfde als: zwemmen. In zee. Welke kant zwem je op? Waarheen? Hoe lang? Waarvoor? Waartoe? Bovendien: dat hoofd staat toch nooit stil. Geen doen. Ik heb me er maar bij neergelegd. Omarmd, zelfs.

De perioden dat ik afstand neem, ik ben ook maar een mens, ga ik dan ook juist ergens vuistdiep in. Liefst in iets onbekends, nieuws, avontuurlijks, mysterieus én waar ik nog wat van kan leren.

Zo was ik ooit in Burundi, tussen de Hutu’s en de Tutsi’s, die elkaar afslachtten – en stond op massagraven. Die van die 140 kinderen in opleiding voor priester die door mitrailleurvuur uiteengereten werden omdat ze weigerden te verraden wie Hutu was of wie Tutsi, gaat nooit meer van mijn netvlies – ze komt zo nu en dan nog weleens langs in een badendzwetende droom.

Maar ook Jeruzalem en andere plekken in het Midden-Oosten die geschiedenis met zich meedragen die maar explosief blijft, zoek ik graag op. En ik draai er ook mijn hand niet voor om om in Kingston twee weken veldonderzoek te doen tussen de criminelen die overleven op crack, in plaats van op het strand van Ocho Rios te gaan liggen. Mij heb je.

Maar nu ben ik op een wel heel bijzondere plek. Ook kogelgaten, bomkraters, ruïnes, massamoorden, sluipschutters, afgerukte ledematen door smerige mijnen, corruptie, verraad, wantrouwen en bevolkingsgroepen die elkaar naar het leven stonden – de keel rücksichtslos afsneden. Let wel: nog geen 20 jaar geleden, de dag van gisteren dus. Op slechts 2,5 uur vliegen. Mind you: midden in (!) Europa. Om de hoek – het hoekje om, met duizenden tegelijk.

Maar ook: de potentie. De drive, de dadendrang, de elastieke geest. Van de jongste bevolking van Europa, waar een progressieve linkse coalitie een vrouwelijke (!) premier leverde – in een cultuur waar vrouw-zijn tot voor kort, en nog wel, voor onderdrukking staat – die overal zichtbaar is. Die steen voor steen aan het herstellen is, haar historie vermengt met toekomstvisie in het cement van een onwrikbaar geloof – tegen de keer van geldgebrek in.

Voor vaccinaties zijn ze afhankelijk van de vrijgevigheid van de zogenaamde ‘Eerste Wereld’. Wat wil je, met een BNP dat opgebouwd is uit een gemiddeld maandsalaris van 450 euro? Ja, nogmaals: op 2,5 uur vliegen, in je achtertuin. De jouwe ook, he?

Waar wij bij ‘de wederopbouw’ denken aan de jaren 50 en inmiddels alweer Godsgruwelijk verwend zijn, zitten ze er hier nog middenin.

In kersvers Kosovo, bedoel ik.

Waar we gisteren landden en op z’n Kosovaars onthaald werden door Blerta Shaqiri en haar familie – gastvrijheid heeft sinds gisteren een nieuwe definitie. De hartelijkheid spat er van af, komt diep uit tenen, wortels, genen, eeuwenoude tradities en ingesleten rituelen. Dat krijg je er nooit meer uit, Goddank. Of nee: “Selam alukan!” – want we zijn hier in Islamitische handen.

Barbie’s, klei, stiften voor Jade a.k.a. ‘La van Hoogdalem’ (die is natuurlijk mee, je kunt niet vroeg genoeg met grootbrengen beginnen), rumpsteaks, schnitzels, watermeloenen, kersen, druiven, gebrande maiskolven, chocolade, koekjes en Turkse koffie voor mij en Quinten. Om nog maar te zwijgen van de oprechte en liefdevolle interesse van vaders, moeders, nichten, neven, tantes, ooms en kinderen die ons serieus stonden op te wachten, met een diep respect wat we alleen maar kunnen beantwoorden.

Ze verzamelen zich allemaal hier, in juli en augustus, komen samen als familie, terugwaaierend uit alle windstreken waarheen ze destijds gevlucht zijn, en een nieuwe toekomst opbouwden. Met recht wat je noemt een diaspora, 8 weken lang, elk jaar weer. Een voorrecht om er even onderdeel vanuit te mogen maken, waarmee ik zelf ook weer bouw aan een nieuw deel van wat ik onder het concept familie versta.

Maar wat doen we er dan? Als we geen vakantie vieren? Toch niet een beetje lamlendig rondhangen, en toffe stukjes voor op de social’s tikken? Welnee. Quinten van Hoogdalem is niet voor niks mee.

Er moet content geproduceerd worden. En dan doe je dat natuurlijk met je getalenteerde zoon, die niet voor niks afgelopen jaar een 9 (!) scoorde voor art-direction en in september stage gaat lopen bij een van Amsterdam’s hipste agencies, tegenwoordig creatief geleid door iemand die ik nota bene 23 jaar geleden ontdekte en van de straat plukte.

En nee: ik heb me nergens mee bemoeid. Niks kruiwagen: hij zou me op mijn bek slaan, en terecht – alles op eigen kracht, zijn achternaam zit ‘m al genoeg in de weg.

Dat content ‘produceren’, dat wordt nog een lastige. Alles hier is namelijk content. we hadden net zo goed een Go-Pro op ons hoofd kunnen zetten, en de hele dag aan laten staan. Dat gaat nog wat worden, de komende week. En ja, ik ga jullie er mee dood bombarderen (let op de woordspeling), platspammen. Geef maar aan als het teveel wordt

En waarom dan?

Eigengeilerij?

Instafähige oprispingen opeens?

Driewerf neen.

De wereld beter maken.

De wereld mooier maken.

En daar zelf gelukkiger van worden.

De Drie Dingen Waar Het Voortaan Om Draait.

Ik schreef er al eens over (hier) en Blerta deed dat ook: hier bijvoorbeeld.

Partisan gaat in september/oktober de wereld in getrapt worden, en gaat hopelijk ‘verschil maken’ in het Nederlandse zorglandschap. En in het Kosovaarse, natuurlijk.

Of het gaat lukken, weet je nooit. Maar het minste dat je kunt doen, is je stinkende best.

Anders had je net zo goed eh… op vakantie kunnen gaan.

——